To Tavistock Institute υπήρχε και πριν να δημιουργηθεί.

Πώς, η γιορτή του Κρόνου,του Ρά,του Απόλλωνα και του Μίθρα έγινε Χριστούγεννα.

Σπύρος Χατζάρας
Λέμε Χριστούγεννα και θα έλεγε κανείς ότι πριν από 2009 χρόνια, κάπου στην Βηθλεέμ σε μια φάτνη γεννήθηκε ο Χριστός.Για την ακρίβεια γεννήθηκε κάπως αργότερα. Είτε το 4 ειτε το 5 μΧ. Θα μου πείτε πώς γεννήθηκε, μετά τη γέννηση του, αφού αρχίσαμε να μετράμε ξανά το χρόνο από τη γέννηση του ;Είναι μια ιστορική και μαθηματική λεπτομέρεια, την οποία παρακάμπτουμε.Γεννήθηκε τη νύχτα της 24ης Δεκεμβρίου;Όχι!Ο Χριστός μπορεί και να γεννήθηκε τον Σεπτέμβριο, επειδή η χρονιά άρχιζε το φθινόπωρο με τα αρχαία ημερολόγια.Αλλά και αυτό είναι μια ιστορική λεπτομέρειαΠότε ακριβώς γεννήθηκε κανείς δεν ξέρει.Τα πρώτα χρόνια του χριστιανικού κινήματος, γιόρτασαν τη γέννηση του, τα Θεοφάνεια, διότι τότε « αναγεννήθηκε». Γι' αυτό και το «Χριστούγεννα- Πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή του χρόνου», διότι σήμερα τα Χριστούγεννα είναι η τελευταία η γιορτή του χρόνου.Ο Μέγας Κωνσταντίνος, που επέβαλε το χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας, στην προσπάθειά του να ανταγωνισθεί τους τα λαϊκούς εορτασμούς του Μίθρα που συνεχίζονταν και μετά την επιβολή του χριστιανισμού, διέταξε το 336 μ.Χ. τον επίσκοπο της Ρώμης, Ιούλιο Α΄, να επιβάλει την 25η Δεκεμβρίου σαν τη μέρα των Χριστουγέννων. Ο σκοπός του ήταν να «υπεξαιρέσει» τους εορτασμούς των Μιθραϊστών και των υπόλοιπων παγανιστών, επειδή δεν μπορούσε να τους σταματήσει με άλλο τρόπο. Εκείνη την περίοδο, η δυναμική της λατρείας του Μίθρα ανταγωνιζόταν εκείνη του χριστιανισμού, αν και στην πραγματικότητα εμφάνιζε αρκετές ομοιότητες με τον Χριστιανισμό. Ο μιθραϊσμός ασκούνταν στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία από τον 1ο αιώνα ΠΧ ως τον 5ο αιώνα ΜΧ. Και ήταν η βασική θρησκεία των Ρωμαίων στρατιωτών.Την ονόμαζαν «Ημέρα της Γέννησης του Ήλιου»..Ο αρχαίος κόσμος γιόρταζε στις 25 Δεκεμβρίου, την επιστροφή του φωτός. Όλοι οι πολιτισμοί είχαν καθιερώσει γιορτές για αυτή την ημερομηνία, καθώς πίστευαν πως είναι η μέρα της ανάστασης του ηλιακού θεού. Οι Έλληνες στην πρώιμη αρχαιότητα τιμούσαν τον Κρόνο τον Διόνυσο και τον Απόλλωνα. Αργότερα Έλληνες και Ρωμαίοι ,την εποχή της PAX ROMANA γιόρταζαν τα Σατουρνάλια και τα Κρόνια, γιορτές που ήταν αφιερωμένες στο χθόνιο θεό της γης, τον Κρόνο. Οι εορτάζοντες φώναζαν στους δρόμους «Ιώ Σατουρνάλια!», αντάλλασσαν δώρα και γλυκά και διοργάνωναν γλέντια με φαγητό. Θεωρούσαν πως η εποχή της κυριαρχίας του Κρόνου ήταν η Χρυσή Εποχή της ζωής, μια παραδείσια κατάσταση ευδαιμονίας, που την έκλεψε και τη σταμάτησε ο Δίας, όταν μαχαίρωσε τον Κρόνο για να του αποσπάσει την εξουσία.Σαν χθόνιος θεός, ο Κρόνος ήταν ταυτόχρονα και θεός του θανάτου και του σκότους. Έτσι, οι γιορτές είχαν αρκετά μυστηριακά σημεία. Σε συνδυασμό με τους εορτασμούς του Βάκχου Διόνυσου που γίνονταν την ίδια εποχή, πολλοί «μετατρέπονταν» σε σάτυρους και κρατώντας τεράστιους φαλλούς. Ο σάτυρος, που μιμούνταν τον Βάκχο, υποδυόταν την εμφάνιση που σήμερα θεωρούμε μορφή του διαβόλου: φορούσε κέρατα, τριχωτά ενδύματα, προβιές και οπλές κατσίκας, αυτό μπορεί να μας θυμίζει τους καλικαντζάρους και άλλα δαιμόνια των Χριστουγέννων.Η μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου ήταν η 24η Δεκεμβρίου. Σήμερα 2000 χρόνια μετά, λόγω της περιστροφής της γης, η μεγαλύτερη νύχτα είναι η 22 Δεκεμβρίου. Και αυτό όμως, είναι μια αστρονομική λεπτομέρειαΤην εποχή που γεννήθηκε ο Χριστός στην Παλαιστίνη, η καθ΄ημάς Ανατολή γιόρταζε τον Μίθρα. Δεν είναι όμως μόνο ο Χριστός και ο Μίθρας που λέγεται πως γεννήθηκαν στις 25 Δεκεμβρίου, αλλά και ο Όσιρις, ο Ώρος, ο Διόνυσος, ο Άδωνις, ο Δίας και ο Jupiter, ο Tammuz, ο Ηρακλής και όλοι οι ηλιακοί ημίθεοι.Ο Μίθρας ήταν ο κεντρικός θεός του μιθραϊσμού, μιας συγκρητικής ελληνιστικής και ρωμαϊκής μυστηριακής λατρείας η οποία αναπτύχθηκε στην ανατολική Μεσόγειο κατά τον 2ο και 1ο αιώνα ΠΚΧ.Ο Μίθρας ήταν περσικός θεός του φωτός και της σοφίας και η προέλευσή του ανάγεται σε μια αρχαιότερη βεδική θεότητα. Στα ιερά ζωροαστρικά συγγράμματα, ο Μίθρας παρουσιάζεται ως «ο αγαθοεργός» (γιαζάτα), «ο Σωτήρας», το πνεύμα του καλού, ο υπερασπιστής και φύλακας της «Άσα» (της αλήθειας και της τάξης) , στον οποίο ο άρχοντας του κόσμου, «ο Αχούρα Μάζδα (Ωρομάσδης) ανέθεσε την εποπτεία του κόσμου». Θεωρούνταν ο μεσίτης μεταξύ του ουρανού και των ανθρώπων στη γη και εγγυητής των συμβολαίων. Οι Σουμέριοι και οι Μεσοποτάμιοι γιόρταζαν το ηλιοστάσιο σαν την ημέρα της μάχης του Μαρντούκ με τις δυνάμεις του Χάους. Επειδή, μάλιστα, η παράδοση απαιτούσε την αυτοκτονία του βασιλιά τους για να «μεταφερθεί» στο πλευρό του Μαρντούκ και να τον βοηθήσει, ανακήρυτταν βασιλιά τους για την περίοδο του δωδεκαήμερου κάποιον τυχαίο και, αφού του πρόσφεραν βασιλικές τιμές, τον έσφαζαν τη δωδέκατη μέρα τελετουργικά.Οι Βαβυλώνιοι και οι Πέρσες εκτελούσαν την ίδια περίοδο παρόμοιους εορτασμούς, στους οποίους οι άρχοντες και οι δούλοι άλλαζαν τίτλους.Μετά την κατάληψη της Ασσυρίας τον 7ο αιώνα ΠΧ και της Βαβυλωνίας τον 6ο αιώνα ΠΧ, ο Μίθρας ταυτίστηκε με τον θεό του Ήλιου και η λατρεία του Ήλιου αποδιδόταν πλέον σε εκείνον. Πέρα από την Ανατολία, οι Έλληνες της Μικράς Ασίας συνέβαλαν στη διάδοση της λατρείας του Μίθρα καθώς τον ταύτιζαν με τον Απόλλωνα . Στη Ρώμη η λατρεία έφτασε γύρω στο 68 ΠΧ από Κιλίκιους πειρατές που έφερε ως αιχμαλώτους ο Πομπήιος . Κατά την πρώιμη περίοδο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, επεκτάθηκε ταχύτατα σε όλη την Ιταλία και τις Ρωμαϊκές επαρχίες, και ταυτίστηκε με τον «Αήττητο Ήλιο» (Σολ Ινβίκτις, λατ. Sol Invictis).Στον παγωμένο βορρά ,οι παγανιστές στόλιζαν τα δέντρα στα δάση. Τώρα στολίζουν δέντρο και χριστιανοί (παγανιστές ;)Η αρχαιότερη απόδειξη της σημαντικότητας της 25ης Δκεμβρίου για τους αρχαίους βόρειους και οι υπερβόρειους λαούς είναι το μεγαλιθικό μνημείο του Newgrange στην Ιρλανδία, το οποίο θεωρείται παλιότερο από τις πυραμίδες και είναι ένα κυκλικό πέτρινο κτίριο ,κατασκευασμένο έτσι , που ο κεντρικός του θάλαμος φωτίζεται κάθε χειμερινό ηλιοστάσιο και μόνο. Η ακτίνα του ήλιου περνά μέσα από πολλά μέτρα πέτρας και φωτίζει μια λεκάνη στολισμένη με ηλιακά σύμβολα και σπείρες. Οι Σκανδιναβοί, που αντιμετώπιζαν νύχτες μεγαλύτερες , γιόρταζαν το Yuletide, κατά το οποίο οι κυνηγοί έφευγαν στα ψηλά βουνά για να δουν πρώτοι την επιστροφή του Ήλιου που είχε χαθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο πρώτος που θα τον αντίκριζε έφερνε τα καλά νέα στους καταυλισμούς και ήταν επικεφαλής στο πλούσιο γλέντι που διοργανωνόταν στην επιστροφή του. Στα ίδια μέρη του Βορρά, έδεναν μήλα στα κλαδιά των δέντρων για να υπενθυμίζουν πως η άνοιξη θα γυρίσει, ξεκινώντας ίσως έτσι την παράδοση του χριστουγεννιάτικου δέντρου.Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι γιόρταζαν την περίοδο αυτή τα Σατουρνάλια και τα Κρόνια, τις γιορτές που ήταν αφιερωμένες στο χθόνιο θεό της γης, τον Κρόνο. Οι εορτάζοντες φώναζαν στους δρόμους «Ιώ Σατουρνάλια!», αντάλλασσαν δώρα και γλυκά και διοργάνωναν γλέντια με φαγητό. Θεωρούσαν πως η εποχή της κυριαρχίας του Κρόνου ήταν η Χρυσή Εποχή της ζωής, μια παραδείσια κατάσταση ευδαιμονίας, που την έκλεψε και τη σταμάτησε ο Δίας, όταν μαχαίρωσε τον Κρόνο για να του αποσπάσει την εξουσία.Σαν χθόνιος θεός, ο Κρόνος ήταν ταυτόχρονα και θεός του θανάτου και του σκότους. Έτσι, οι γιορτές εκδηλώσεις είχαν αρκετά μυστηριακά σημεία. Σε συνδυασμό με τους εορτασμούς του Βάκχου Διόνυσου που γίνονταν την ίδια εποχή, πολλοί «μετατρέπονταν» σε σάτυρους και κρατώντας τεράστιους φαλλούς. Ο σάτυρος, που μιμούνταν τον Βάκχο, υποδυόταν την εμφάνιση που σήμερα θεωρούμε μορφή του διαβόλου: φορούσε κέρατα, τριχωτά ενδύματα, προβιές και οπλές κατσίκας, αυτό μπορεί να μας θυμίζει τους καλικαντζάρους και άλλα δαιμόνια των Χριστουγέννων.
Τέλος παντων......
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ